Zadbane i zdrowe paznokcie są ozdobą każdej kobiety – jak o nie zadbać?

Paznokcie oprócz funkcji ochronnej dla opuszków palców są wizytówką estetyczną każdej kobiety¹. Jeśli są piękne i zadbane, przyciągają wzrok. Paznokcie mówią o stanie naszego zdrowia. Mocne i zdrowe paznokcie świadczą o dobrej kondycji organizmu, jeśli jednak stają się kruche i łamliwe, może to wskazywać na pogorszenie zdrowia. Co może być przyczyną tego stanu? Jak zadbać o paznokcie, by były mocne i piękne? Poznaj domowe sposoby na wzmocnienie paznokci.

Budowa paznokcia – jak wygląda?

Paznokieć zbudowany jest z wielu różnych struktur². To wytwór naskórka składającego się z dachówkowato ułożonych komórek, wypełnionych keratyną, czyli składnikiem, który jest podstawowym budulcem blaszki paznokciowej¹. Płytka paznokciowa wyrasta z macierzy umiejscowionej w bliższej jej części². Najtwardszą częścią płytki paznokciowej jest część górna, zewnętrzna, a najluźniejsza znajduje się od strony łożyska¹.

Łożysko sięga aż do widocznego pod płytką jasnego półksiężyca. Tylne i boczne brzegi płytki paznokcia tkwią w wale paznokciowym, chroniąc przed przedostawaniem się chorobotwórczych drobnoustrojów. Paznokieć spoczywa na łożysku, do którego jest silnie przytwierdzony².

Wielkość, kształt i grubość płytek paznokciowych jest zróżnicowana i zależy od wielu czynników¹. W prawidłowych warunkach wzrost paznokci rąk zajmuje ok. 5 miesięcy, a paznokci stóp dwa razy dłużej². Odrost paznokci wynosi od 0,5 do 1,3 mm tygodniowo¹.

Zdrowe i mocne paznokcie – co wpływa na ich stan?

Piękne paznokcie u rąk i nóg są efektem połączenia odpowiedniej pielęgnacji i prowadzenia zdrowego trybu życia. Zabiegi pielęgnacyjne przyczyniają się do utrzymania płytki w dobrym stanie, ale nie wystarczą, jeśli nie zadbamy o zdrowie paznokci od środka. Chcąc cieszyć się pięknymi i mocnymi paznokciami, ale też ładną skórą i włosami, trzeba stosować zdrową, odpowiednio zbilansowaną dietę, dostarczającą organizmowi niezbędnych mu minerałów i witamin¹, aminokwasów i kwasów tłuszczowych.

Pamiętajmy, że sposób pielęgnacji paznokci na co dzień również wpływa na ich wygląd i kondycję. Złe nawyki mogą pogarszać ich stan. Paznokcie nie lubią np. obgryzania czy moczenia w wodzie. Uszkodzić płytkę mogą także czynniki drażniące, dlatego w razie kontaktu z nimi trzeba pamiętać o rękawiczkach. Częste robienie manicure i pedicure też nie pozostaje bez wpływu na płytkę paznokciową.

Dieta na piękne i zdrowe paznokcie

Jakie witaminy i minerały powinna zawierać dieta wzmacniająca paznokcie? Aby móc cieszyć się zdrowymi paznokciami, powinno się stosować dietę bogatą w takie minerały i witaminy jak:

• witamina C – ma ogromne znaczenie dla dobrostanu paznokci. Bierze udział w procesie syntezy kolagenu, zmniejsza wpływ wolnych rodników na organizm. O niedoborach mogą świadczyć krwawienia podskórne podpaznokciowe¹;
• witaminy z grupy B szczególnie B7 (biotyna) i B12 – witamina B12 odpowiada za prawidłowy wzrost paznokcia i prawidłowy kolor. Niedobory witaminy B12 mogą prowadzić do zmian w obrębie paznokci przejawiających się jako ścieńczenie i pofałdowanie płytki¹. Witamina B12 również w dużym stopniu wpływa na stan płytki paznokciowej, a jej niedobór może prowadzić do łamliwości i nierówności¹;
• witamina A – wzmacnia płytkę paznokciową i poprawia jej kondycję. W przypadku niedoboru może dojść do pogorszenia jej kondycji³;
• magnez – zapewnia paznokciom prawidłową strukturę. Niedobór może powodować łamliwość paznokci¹;
• żelazo – zapewnia prawidłowy wzrost i wygląd paznokcia. Objawami niedoboru jest tzw. zespół żółtych paznokci, kruchość, łamliwość oraz poprzeczne i podłużne pobruzdowania¹;
• wapń – dzięki niemu paznokcie są silne i mocne. Jego brak sprawia, że paznokcie stają się kruche i łamliwe, w dodatku zadzierają się i rozwarstwiają¹;
• cynk – bierze udział w procesie keratynizacji, w tym również powstawania płytki paznokciowej (keratyna tworzy płytkę paznokci), a więc odpowiada za jej wytrzymałość i twardość¹;
• jod – zapewnia paznokciom połysk. O niedoborze może świadczyć nadmierna kruchość i zmatowienie płytki paznokciowej.

Co najlepiej jeść, aby dostarczyć organizmowi poszczególnych składników? Dieta powinna być zdrowa i odpowiednio zbilansowana, dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu. Pamiętajmy, że każdy może mieć inne zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze, a dieta powinna to uwzględniać. W jadłospisie powinny znaleźć się przede wszystkim warzywa i owoce, które są cennym źródłem witamin i minerałów. Informacje o zawartości poszczególnych składników odżywczych w produktach żywieniowych są ogólnodostępne i można do nich w łatwy sposób dotrzeć, choćby przeglądając Internet.

O czym świadczy nieprawidłowy wygląd paznokci?

Kruchość i łamliwość paznokci to pierwszy sygnał ostrzegawczy, że sposób pielęgnacji paznokci jest nieodpowiedni lub w obrębie organizmu toczy się jakiś proces chorobowy. Wygląd oraz stan paznokci pomaga zdiagnozować stan zdrowia¹. Dlatego w diagnostyce różnych chorób zwraca się szczególną uwagę właśnie na kondycję paznokci.

Przyczyną pogorszenia stanu płytki paznokciowej może być przede wszystkim niedobór witamin i składników mineralnych, ale także zakażenia, np. zanokcica, grzybica paznokci czy brodawki okołopaznokciowe i podpaznokciowe. Słabe i kruche paznokcie są charakterystyczne też dla chorób zapalnych takich jak łuszczyca paznokci, liszaj płaski czy łysienie plackowate. Na ich kondycję wpływają także czynniki zewnętrzne i urazy².

Dobrze jest kontrolować stan swoich paznokci, a w przypadku wystąpienia problemów skonsultować się z lekarzem i rozpocząć leczenie. Najpierw można udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub od razu swoje kroki skierować do specjalisty – dermatologa.

Bibliografia:

1. Surma A., Nockowski P., Wpływ stanu zdrowia oraz stylu życia na wygląd paznokci, Kosmetologia Estetyczna, 1 / 2016 / vol. 5, 27-33.
2. Cichewicz A., Choroby paznokci, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017 (dostęp: 2022.10.03.).
3. Zasada M., Adamczyk A., Witamina A. Budowa i mechanizm działania, Kosmetologia Estetyczna, 5 / 2018 / vol. 7.