Witaminy na zmęczenie i brak energii: Odkryj naturalne sposoby na poprawę samopoczucia

Zmęczenie, senność czy brak energii to odczucia, których od czasu do czasu doświadcza niemal każda osoba. Są to normalne reakcje organizmu na wysiłek fizyczny albo umysłowy [1]. Kiedy jednak pojawia się ciągłe zmęczenie, które utrudnia codzienne funkcjonowanie, warto bliżej przyjrzeć się swojemu trybowi życia oraz sposobowi odżywiania. Dowiedz się, skąd może się brać chroniczne zmęczenie oraz jakie witaminy i składniki mineralne mogą wspomóc prawidłowe funkcjonowanie Twojego organizmu w tym aspekcie.

Ciągłe zmęczenie i brak energii: z czego mogą wynikać?

Lista przyczyn, dla których może się pojawiać ciągłe zmęczenie, jest długa. Warto zwrócić uwagę na ten objaw, zwłaszcza jeśli towarzyszy Ci przez dłuższy czas i nie ustępuje, nawet gdy zapewnisz sobie odpowiednią jakość odpoczynku [1]. W takiej sytuacji dobrze jest pomyśleć o konsultacji z lekarzem. Po przeprowadzeniu wywiadu, zaleci odpowiednie badania diagnostyczne, np. ogólne badanie moczu, morfologię krwi, panel metaboliczny czy pomiar poziomu fosforu, tyreotropiny i białka C-reaktywnego, a także np. na obecność przeciwciał [2]. To dlatego, że nieustanne uczucie zmęczenia może mieć zróżnicowane podłoże. Może ono towarzyszyć np.[2]:

• chorobom endokrynologicznym, w tym niewydolności kory nadnerczy, chorobie Cushinga czy problemom z tarczycą;
• cukrzycy;
• chorobom onkologicznym;
• infekcjom, np. przewlekłemu zapaleniu wątroby, boreliozie czy gruźlicy;
• chorobom neurologicznym, w tym stwardnieniu rozsianemu;
• chorobom psychicznym, np. dużej depresji, schizofrenii czy zaburzeniom odżywiania;
• chorobom reumatologicznym, np. zapaleniu wielomięśniowemu czy toczniowi;
• niewydolności serca.

Może mieć ono również podłoże psychosomatyczne. Nadmiar obowiązków, życie w nieustannym pośpiechu, zbyt mała ilość snu, ciągła presja — to wszystko może prowadzić do rozwoju tzw. zespołu przewlekłego zmęczenia[3].

Nie bez znaczenia jest również dieta. Brak energii może się wiązać z niedoborem określonych witamin i składników mineralnych w organizmie. Dlatego warto się przyjrzeć jakości codziennego jadłospisu oraz temu, czy znajdują się w nim niezbędne składniki.

Witaminy na zmęczenie i brak energii: jakie składniki mają znaczenie?

Jakie witaminy są istotne w kontekście zmęczenia i niedoborów energii? Lista substancji, które mają znaczenie, jest długa. Oto te najważniejsze[4].

Witaminy z grupy B, zwłaszcza B6, B12

Witaminy z grupy B są jednymi z najważniejszych w kontekście zmęczenia i znużenia. Warto wśród nich wymienić takie składniki jak:

• biotyna, która przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego, a także pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego oraz w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych;
• kwas foliowy — foliany przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia oraz wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego i utrzymanie funkcji psychologicznych;
• kwas pantotenowy, który również przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia, a także pomaga w utrzymaniu prawidłowej sprawności umysłowej;
• niacyna, która poza tym, że pomaga zmniejszyć uczucie znużenia i zmęczenia, wspiera m.in. zachowanie zdrowej skóry;
• ryboflawina, czyli witamina B2, która przyczynia się m.in. do utrzymania prawidłowego metabolizmu żelaza oraz pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym;
• witamina B12, która wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego czy proces podziału komórek;
• witamina B6, która przyczynia się m.in. do regulacji aktywności hormonalnej i pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego.

Witamina C

Witamina C to inaczej kwas askorbinowy. Odgrywa bardzo ważną rolę dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.  Poza tym, że przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, wspiera m.in.:

• prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego w trakcie intensywnych ćwiczeń fizycznych i po jej zakończeniu;
• utrzymanie prawidłowego metabolizmu energetycznego;
• utrzymanie prawidłowych funkcji psychologicznych;
• prawidłową pracę układu odpornościowego;
• zwiększenie przyswajania żelaza.

Magnez

Kolejnym istotnym elementem, którego odpowiednia podaż wspiera walkę z uczuciem zmęczenia i znużenia, jest magnez. Chociaż to nie witamina, a składnik mineralny, odgrywa równie ważną rolę. Ponadto wspiera utrzymanie równowagi elektrolitowej, prawidłowego metabolizmu energetycznego, a także poprawne funkcjonowanie układu nerwowego oraz mięśni.

Żelazo

Żelazo to kolejny składnik mineralny, który pomaga zniwelować uczucie znużenia i zmęczenia. Ponadto wspiera on:

• utrzymanie poprawnych funkcji poznawczych;
• zachowanie prawidłowego metabolizmu energetycznego;
• prawidłową produkcję czerwonych krwinek i hemoglobiny oraz transport tlenu w organizmie;
• prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Suplement na zmęczenie i senność — kiedy to dobre rozwiązanie?

Jeśli chcesz sobie dostarczyć odpowiednie witaminy oraz składniki mineralne, w pierwszej kolejności zadbaj o zdrowo zbilansowaną dietę. Prawidłowo skomponowany jadłospis to podstawa. Zdarza się jednak, że w codziennym pośpiechu trudno o dostarczenie wszystkich witamin i innych cennych składników w posiłkach. Wtedy łatwo o ich niedobór. Dlatego niektóre osoby sięgają po suplementy diety w kapsułkach czy tabletkach, np. Falvit[5], który zawiera nie tylko tzw. witaminy na zmęczenie i stres, ale również bogactwo innych cennych składników. Są to np. witamina D, witamina A, cynk, selen czy jod.

Warto  pamiętać, że przy walce ze zmęczeniem pomocne są także aktywność fizyczna, regularny tryb życia i sen, zmniejszenie liczby obowiązków czy stosowanie technik relaksacyjnych[3]. Zadbaj również o te elementy, aby cieszyć się wigorem, lepszą koncentracją i motywacją do działania na co dzień.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące zmęczenia i braku energii:

1. Co może być przyczyną zmęczenia, senności i problemów z koncentracją?

Lista przyczyn takich zjawisk jest długa. Mogą być związane z chorobą, np. z cukrzycą, niedoczynnością tarczycy czy anemią, a także ze zbyt szybkim tempem życia. Warto też zwrócić uwagę na dietę. Jeśli nie jest dobrze zbilansowana, mógł się pojawić niedobór witamin w organizmie.

2. Jakie witaminy i składniki mineralne są ważne na zmęczenie?

Warto sięgnąć przede wszystkim po witaminy z grupy B, w tym B6 i B16, jak również po witaminę C, magnez i żelazo.

 

Bibliografia:

[1] Bodzioch M., Czy przewlekłe zmęczenie może być oznaką poważnej choroby? Jakie objawy powinny skłonić do wykluczenia choroby Pompego?, w: Medycyna Praktyczna, dostęp online 2.06.2023 r.: https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/lista/289138,czy-przewlekle-zmeczenie-moze-byc-oznaka-powaznej-choroby-jakie-objawy-powinny-sklonic-do-wykluczenia-choroby-pompego

[2] Yancey J.R., Zespół przewlekłego zmęczenia — rozpoznanie i leczenie, w: Medycyna Praktyczna, dostęp online 2.06.2023 r.: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/121832,zespol-przewleklego-zmeczenia-rozpoznanie-i-leczenie

[3] Kopacz T., Zespół przewlekłego zmęczenia jako problem terapeutyczny, w: Sztuka Leczenia 2014, nr 3-4, s.45-54.

[4] ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci. (Dostęp online: 2.06.23 r.: https://eur-lex.europa.eu/eli/reg/2012/432/oj/pol)

[5] Falvit.pl, dostęp 2.06.2023 r.